Η μάχη του Αμπού Κλέα
17 Ιανουαρίου 1885
Η μάχη του Αμπού Κλέα, που διεξήχθη στις 17 Ιανουαρίου 1885, ήταν η πιο σημαντική σύγκρουση κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά των οπαδών του Μαχντί στο Σουδάν. Οι βρετανικές δυνάμεις υπό τον υποστράτηγο Σερ Χέρμπερτ Στιούαρτ ήταν τμήμα μιας αποστολής που στάλθηκε για να απελευθερώσει τον στρατηγό Γκόρντον από το πολιορκημένο Χαρτούμ. Το βρετανικό τετράγωνο, μια τακτική επιλογή που χρησιμοποιούνταν για την άμυνα ενάντια στις επιθέσεις ιππικού, αντιμετώπισε μια μεγάλη δύναμη πολεμιστών Ανσάρ, που ήταν γνωστοί για την αγριότητα τους και τη χρήση παραδοσιακών όπλων, όπως λόγχες και ξίφη. Παρά το γεγονός ότι υστερούσαν αριθμητικά, οι Βρετανοί στρατιώτες, οπλισμένοι με τουφέκια Martini-Henry και πολυβόλα Gatling, κατάφεραν να αποκρούσουν την επίθεση των Ανσάρ μετά από σκληρή μάχη σώμα με σώμα. Η μάχη έληξε με μεγάλες απώλειες και για τις δυο πλευρές. Παρόλο που σηματοδότησε μια τακτική νίκη για τους Βρετανούς, η προέλασή τους καθυστέρησε σημαντικά και δεν απέτρεψε την πτώση του Χαρτούμ.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ
ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Ο βρετανικός στρατός
Η βρετανική δύναμη που έλαβε μέρος στη μάχη του Αμπού Κλέα αριθμούσε 1.400 άντρες περίπου. Ήταν έφιππη σε καμήλες και αντικειμενικός σκοπός της ήταν να φτάσει όσο γίνεται γρηγορότερα στο Χαρτούμ. Η Φάλαγγα Ερήμου του υποστράτηγου Χέρμπερτ Στιούαρτ (Herbert Stewart) είχε την παρακάτω σύνθεση :
- 1ο τάγμα του 35ου Συντάγματος Royal Sussex
- Σύνταγμα Καμήλων της Φρουράς, αποτελούμενο από άντρες του Συντάγματος Γρεναδιέρων και των Συνταγμάτων Coldstream και Scots της Φρουράς
- Βαρύ Σύνταγμα Καμήλων, αποτελούμενο από άντρες του Συντάγματος Ιππικού της Φρουράς (Household Cavalry) και των Συνταγμάτων Δραγώνων και Λογχοφόρων του βρετανικού στρατού
- Έφιππο Πεζικό
- Πεζοναύτες (Royal Marines Light Infantry)
- 19ο Ουσάρων
- Ναυτική ταξιαρχία με ένα πολυβόλο Gardner
- 3 πυροβόλα των 2.5 ιντσών
Οι άντρες των Συνταγμάτων Καμήλων φορούσαν γκρι χιτώνια και έφεραν καφέ κράνος. Οι άντρες του συντάγματος Royal Sussex φορούσαν χακί χιτώνιο και ήταν οπλισμένοι με το τυφέκιο Martini-Henry μονής βολής με ξιφολόγχη 22 ιντσών. Οι Ουσάροι έφεραν καραμπίνες και σπαθιά.
Ο στρατός των Ανσάρ
Οι πολεμιστές Ανσάρ που αντιμετώπισαν τους Βρετανούς στη μάχη του Αμπού Κλέα έφεραν τα παραδοσιακά όπλα τους, δηλαδή ασπίδες, λόγχες και σπαθιά. Μερικοί από αυτούς ήταν οπλισμένοι με τυφέκια Remington. Φορούσαν την παραδοσιακή στολή jibah και είχαν μαύρα λάβαρα. Δε διέθεταν ιππικό.
Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ
Σκοπός της Φάλαγγας Ερήμου ήταν να διασχίσει την έρημο Bayuda με κατεύθυνση την πόλη του Metammeh στο Νείλο. Εκεί, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο, ο Στιούαρτ θα συναντούσε τα ατμόπλοια του Γκόρντον, που έπλεαν από το Χαρτούμ.
Η βρετανική δύναμη ξεκίνησε από το Κόρτι στις 30 Δεκεμβρίου 1884 και έφτασε στα πηγάδια του Gakdul, στη μέση περίπου της απόστασης προς Metammeh, στις 2 Ιανουαρίου 1885. Λόγω έλλειψης ζώων για τη μεταφορά των εφοδίων, ο Στιούαρτ αναγκάστηκε να αφήσει μέρος της δύναμης του στα πηγάδια και επέστρεψε πίσω στο Κόρτι για να φέρει τις υπόλοιπες προμήθειες που ήταν απαραίτητες. Επέστρεψε στο Gakdul στις 12 Ιανουαρίου.
Έπειτα από ανάπαυση δυο ημερών, η Φάλαγγα Ερήμου ξεκίνησε πάλι την πορεία της. Καλύπτοντας περισσότερα από 50 μίλια σε μια ημέρα, έφτασε στις 16 Ιανουαρίου σε απόσταση τριών μιλίων από την όαση του Αμπού Κλέα, όπου και κατασκήνωσε. Οι ανιχνευτές ιππικού ανέφεραν την παρουσία μιας ισχυρής δύναμης των Ανσάρ κοντά στα πηγάδια. Η ανάγκη για νερό ώθησε τον Στιούαρτ να επιδιώξει τη σύγκρουση με τον εχθρό, ώστε να εξασφαλίσει την όαση του Αμπού Κλέα.
Την επόμενη ημέρα, 17 Ιανουαρίου, η βρετανική δύναμη σε σχηματισμό τετραγώνου κινήθηκε πάνω στο πετρώδες και σκληρό έδαφος της ερήμου. Μερικές μονάδες του Έφιππου Πεζικού βρίσκονταν ολόγυρα σε ρόλο ακροβολιστή, ενώ οι υπόλοιπες ήταν παρεταγμένες στο αριστερό τμήμα του τετραγώνου. Το 19ο σύνταγμα Ουσάρων κάλυπτε το αριστερό πλευρό της διάταξης και ένα μικρό απόσπασμα το δεξιό. Περίπου 3.000 Ανσάρ περίμεναν τους Βρετανούς να φτάσουν σε απόσταση 200 γιαρδών και εξαπέλυσαν τη μανιασμένη επίθεση τους. Τα θεριστικά πυρά από τις βολές των Martini-Henry και των πυροβόλων δεν τους πτόησαν και συνέχισαν την ορμητική κίνηση τους.
Όταν η πρώτη επίθεση των Ανσάρ άρχισε να παρουσιάζει σημάδια αποδιοργάνωσης, μερικοί από αυτούς άλλαξαν ξαφνικά κατεύθυνση και επιτέθηκαν στην πίσω αριστερή γωνία του τετραγώνου. Η μάχη εκεί ήταν σκληρή σώμα με σώμα. Ο αντισυνταγματάρχης Φρέντ Μπούρναμπι (Fred Burnaby) βρήκε τραγικό θάνατο μαχόμενος με τους άντρες του, προσπαθώντας να κλείσει το ρήγμα στη βρετανική διάταξη. Οι Ανσάρ κατάφεραν τελικά να εισχωρήσουν στο κέντρο του τετραγώνου. Εκεί βρίσκονταν οι καμήλες με τα εφόδια. Τα ζώα σχημάτιζαν μια ζωντανή αλυσίδα, πάνω στην οποία έσπασε η ορμή του εχθρού και έδωσε χρόνο στους Βρετανούς να ανασυνταχθούν. Οι άντρες του συντάγματος Royal Sussex και οι Πεζοναύτες, που βρίσκονταν στη δεξιά πλευρά του τετραγώνου άνοιξαν αμέσως πυρ κατά του εχθρού, ο οποίος διαλύθηκε. Η μάχη τελείωσε ύστερα από λίγα λεπτά. Χωρίς την παραμικρή ελπίδα, οι Ανσάρ σταμάτησαν την επίθεση και υποχώρησαν.
Οι Βρετανοί είχαν εννέα αξιωματικούς και 72 άντρες νεκρούς, ενώ Οι Ανσάρ έχασαν περίπου 1.500 πολεμιστές. Οι Ουσάροι κατέλαβαν τα πηγάδια του Αμπού Κλέα και οι άντρες έστησαν καταυλισμό για το υπόλοιπο της ημέρας.
ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
Άρθρα
- Η μάχη του Αμπού Κλέα - άρθρο στη Wikipedia
- The battle of Abu Klea - Britishbattles.com